Investeer in goede kwaliteit afdekking maiskuil
Landbouwplastic en landbouwfolie zijn er in vele soorten. Kiezen voor een betere kwaliteit afdekking van maiskuilen levert altijd extra rendement op. Zo min mogelijk zuurstof in een maiskuil en het voorkomen van gaten in de kuilafdekking zijn noodzakelijk voor behoud van een goede maiskwaliteit. Het ligt zo voor de hand. Toch is er vaak nog onvoldoende aandacht voor het kiezen van de juiste afdekmaterialen van een maiskuil. En voor een optimaal inkuilproces.
Volgens het handboek snijmais (WUR, 2020) bedragen de directe teeltkosten van maïs € 1.300 tot € 1.500 per hectare. Waarschijnlijk is het de afgelopen jaren nog hoger door opgelopen kosten van meststoffen en energie. “Dat is veel geld. Veehouders maken veel kosten en doen heel veel moeite om goede mais te telen. Dan is het zonde om veel maisverliezen in de kuil te hebben, die ze met een goede kuilafdekking grotendeels kunnen voorkomen”, stelt Jan Willem Strampel, directeur van BUMA handel. “Het kan altijd uit om het maximale te doen voor een top maiskuil. Goed kuilplastic met onderfolie kost weliswaar 1,5 tot 2 keer zoveel als reguliere landbouwplastic. Maar dat rekent altijd rond, omdat weggooien van een beschimmelde bovenlaag en zijkanten van een maiskuil nog veel meer geld kost. En dan heb ik het nog niet over het onzichtbare kwaliteitsverlies. Je ziet dat niet, maar het kost wel melk. Bij hoge voer- en melkprijzen is behoud van eigen ruwvoerkwaliteit nog veel meer euro’s waard dan een jaar geleden.”
Een goede kuilafdekking betekent zo zuurstofdicht mogelijk afsluiten. Alleen dan is een top maiskuil mogelijk met een hoge voederwaarde en weinig verliezen. Ook is mais dan langer te bewaren. Afdekken van een maiskuil met alleen landbouwfolie of kuilplastic is achterhaald en vaak niet voldoende om voederwaarde te behouden. Het draait minder om de kleur en dikte van landbouwplastic en onderfolie, maar vooral om hoe zuurstofdicht de afdekking is. Want beperken van de zuurstoftoevoer in de maiskuil versnelt de conservering met veel minder kans op broei en schimmels. De laatste jaren gebruiken veehouders steeds vaker speciaal ontwikkelde folies om toetreding van zuurstof in hun maiskuil sterk te beperken. “De trend is dat we naar steeds dunnere, hoogwaardige en toch zeer sterke en zuurstofdichtere folies gaan. Duurzaam geproduceerd met minder grondstoffen”, vertelt Strampel.
Nagenoeg zuurstofdichte landbouwfolie
Om een maiskuil snel zo goed mogelijk zuurstofdicht te krijgen, kunnen veehouders een goede kwaliteit top- en onderfolie gebruiken. Veehouders beseffen steeds meer dat je een kuil zo zuurstofdicht mogelijk moet afsluiten. De verkoop van goede onderfolie, die bijna geen zuurstof doorlaat, neemt elk jaar toe. BUMA handel levert diverse onderfolies. “Hoe luchtdichter de folie, hoe beter het is”, zegt Strampel. “Gebruik van onderfolie zorgt altijd voor betere conservering en kwaliteit van een maiskuil.” Een nadeel is dat dunne folie in de praktijk vaak lastig aan te brengen is. Zeker bij veel wind. Daardoor komen er de laatste jaren twee-in-één landbouwfolies op de markt. Zowel BUMA handel als ook andere leveranciers hebben zo’n variant. Het gros van de landbouwfolies komt uit drie tot vier Europese fabrieken. Die maken vaak ook andere industriële folies en innoveren op landbouwfolies.
BUMA handel levert Polydress FarmGuard landbouwplastic. “Deze folie bevat een EVOH- zuurstofbarrière, ook toegepast bij vacuüm verpakken van voedingsmiddelen. En dat geeft zeer goed resultaat, de toplaag van een kuil komt er brandschoon onder vandaan. Omdat er geen onderfolie meer nodig is, kunnen veehouders Polydress FarmGuard in één werkgang aanbrengen en dat levert veel gemak op”, vertelt Strampel. De Duitse leverancier RKW Agri bracht deze nieuwe generatie zevenlaagse barrièrefolie in augustus 2021 op de markt. De zwart-witte Polydress FarmGuard-folie is met 100 µm veel dunner dan reguliere afdekplastic of folies van 150 tot 200 µm dik (respectievelijk 0,15 en 0,20 mm). Maar het belangrijkst is de hoge zuurstofbarrière in vergelijking met standaard kuilvoerfolies. Ook de treksterkte en elasticiteit zijn hoog met een verbeterde scheurweerstand.
Andere aandachtspunten
Naast juiste afdekmaterialen, is aanleg van een sleufsilo voor mais ook een aanrader voor goed geconserveerde en geslaagde kuilen. Zeker in combinatie met gebruik van wandfolie, dat indringing van vocht langs de zijkanten beperkt. Deze folie werkt ook als zuurstofbarrière tussen wanden en kuil. Wandfolie betekent een extra laag op de broeigevoelige zijkanten en hoeken van een kuil en dat voorkomt het typische voerverlies op die plekken door schimmels. Gebruik je een extra brede wandfolie, dan kun je de kuil als een cadeautje inpakken, waardoor er een dubbele laag folie op de gehele kuil komt te liggen. Wandfolie voorkomt ook inwerking van zuren uit de kuil in de betonnen zijwanden. Alles wat aan inkuilen voorafgaat, is zeker zo belangrijk. “Zoals mais niet te droog oogsten rond 38% drogestofgehalte, goed fijn hakselen en voorkomen van grond in de kuil. En voldoende tijd nemen om goed vast te rijden. Dat is best lastig met silagewagens die steeds groter worden”, weet Strampel. “Leg de kuil daarom eerst hol om de zijkanten ook goed vast te rijden.”
Loonwerkers die werken met een wals op maiskuilen versterken de kuilverdichting met pinnen of schijven op de wals. Gebruik van een inkuilmiddel voor een goede conservering en minder broei als de maiskuil opengaat, kan ook altijd uit. Bij een maisopbrengst van bijvoorbeeld € 4.000,- per hectare en bij 10% broeiverlies in een kuil kost dat € 400 aan voer, terwijl een broeiremmer niet meer dan € 95 per hectare kost. Hierin is dan het melkverlies als gevolg van een slechte maiskwaliteit nog niet meerekend.
Wel of geen grond op de kuil
Voor arbeidsgemak kiezen steeds meer veehouders voor een afdekkleed met losse afdekmaterialen, zoals autobanden of zandslurven, in plaats van grond op de kuil. “Ik schat dat aantal op 60 tot 70%”, zegt Strampel, die stelt dat minimaal 10 centimeter grond op de kuil goed is om zo veel mogelijk lucht uit te krijgen. Het helpt ook tegen vogelvraat. In een sleufsilo werken met alleen een zwaar kuilbeschermkleed en om de meter spanbanden aantrekken werkt ook goed.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd in Boerderij no. 48 – 2022 en is geschreven door J. Beekman.